Wat is de Nervus Vagus?

Deze zenuw ook wel de zwervende zenuw genoemd, is een van de belangrijkste en langste zenuwen in het menselijke lichaam. Hij maakt deel uit van het autonome zenuwstelsel en speelt een essentiële rol in het reguleren van vele vitale functies die ons lichaam helpen in balans te blijven, van hartslag en ademhaling tot spijsvertering en emotionele reacties. En heeft invloed op een breed scala aan systemen in het lichaam, wat hem cruciaal maakt voor zowel fysiek als emotioneel welzijn.

In dit artikel leggen we uit wat de nervus vagus precies is, welke functies hij vervult, waarom hij zo belangrijk is voor je gezondheid, en hoe je deze zenuw kunt ondersteunen om je algehele welzijn te verbeteren.

Wat doet deze zwervende zenuw?

De nervus vagus is de tiende hersenzenuw en is de langste zenuw in het autonome zenuwstelsel, dat verantwoordelijk is voor functies die we niet bewust onder controle hebben, zoals hartslag, ademhaling, spijsvertering en andere vitale lichaamsprocessen. De zenuw loopt van de hersenstam, via de nek, borst en buik, en heeft verbindingen met vitale organen zoals het hart, de longen en de darmen.

De belangrijkste functies van de nervus vagus omvatten:

1. Regulatie van de hartslag: Hij helpt de hartslag te verlagen door signalen te sturen naar het hart om de activiteit te kalmeren wanneer dat nodig is. Het speelt daarmee een cruciale rol in het behoud van een gezond hartritme.
2. Ademhaling: Deze zenuw heeft invloed op de ademhaling en helpt bij de regulatie van de ademfrequentie en diepte. Het zorgt ervoor dat je rustig en diep kunt ademhalen, wat belangrijk is voor ontspanning en herstel.
3. Spijsvertering: Heeft een directe invloed op het spijsverteringsstelsel. Hij stimuleert de beweging van de darmen, zorgt voor een gezonde werking van de maag en bevordert de productie van spijsverteringssappen. Dit maakt het makkelijker om voedsel te verteren en voedingsstoffen op te nemen.
4. Immuunsysteem: De nervus vagus helpt ontstekingen in het lichaam te verminderen en speelt daarmee een rol in het behoud van een gezond immuunsysteem.
5. Emotionele regulatie: Heeft een grote invloed op hoe we emoties ervaren en reguleren. Een goed functionerende nervus vagus helpt je om kalm te blijven en sneller te herstellen van stressvolle situaties. Het bevordert gevoelens van welzijn en ontspanning.

Waarom is de Nervus Vagus Belangrijk?

De nervus vagus is van cruciaal belang voor het evenwicht tussen het sympathische zenuwstelsel (dat verantwoordelijk is voor de “vecht- of vlucht”-reactie) en het parasympathische zenuwstelsel (dat verantwoordelijk is voor “rust en herstel”). Wanneer je lichaam zich in een stressvolle situatie bevindt, wordt je sympathische zenuwstelsel geactiveerd om je voor te bereiden op actie. Na de stressvolle gebeurtenis helpt de nervus vagus het parasympathische zenuwstelsel in te schakelen, wat zorgt voor ontspanning, herstel en kalmte.

In wezen helpt de nervus vagus om je lichaam te kalmeren na stressvolle gebeurtenissen. Dit herstelmechanisme is essentieel voor het behoud van een goede gezondheid. Een goed werkende nervus vagus zorgt ervoor dat je lichaam snel kan terugkeren naar een staat van rust, waardoor chronische stress, spanning en overbelasting van het lichaam worden voorkomen.

Symptomen van een Disreguleerde Nervus Vagus

Wanneer de nervus vagus niet goed functioneert of gedisreguleerd is, kan dit leiden tot allerlei gezondheidsproblemen. Dit kan ontstaan door langdurige stress, trauma, slechte ademhalingsgewoonten of een disbalans in het zenuwstelsel. Symptomen van een verstoorde nervus vagus kunnen onder meer zijn:

• Chronische vermoeidheid of uitputting
• Spijsverteringsproblemen zoals opgeblazen gevoel, constipatie of prikkelbare darm syndroom (PDS)
• Slechte ademhaling of ademhalingsmoeilijkheden
• Verhoogde hartslag of hartkloppingen
• Angst, depressie of emotionele instabiliteit
• Hoofdpijn en spanningsklachten, vooral in de nek en schouders
• Slaapstoornissen of moeite met ontspannen
• Verhoogde ontstekingsniveaus in het lichaam, wat kan bijdragen aan chronische pijn en ziekte

Wanneer je merkt dat je vaker last hebt van deze klachten, kan het een aanwijzing zijn dat je nervus vagus uit balans is.

Hoe stimuleer je deze zenuw?

Gelukkig zijn er verschillende manieren om deze zenuw te stimuleren en zijn functie te herstellen. Door de juiste technieken en gewoonten te implementeren, kun je je zenuwstelsel helpen om beter in balans te komen en je algehele welzijn te verbeteren. Enkele effectieve methoden zijn:

1. Ademhalingsoefeningen: Diepe ademhaling is een van de meest effectieve manieren om de nervus vagus te stimuleren. Probeer regelmatig ademhalingstechnieken zoals de 4-7-8 ademhaling of diaphragmatic breathing (buikademhaling).
2. Zingen of Hummen: Het gebruik van je stem kan de nervus vagus activeren. Zingen, praten of zelfs humen stimuleert de keelspieren en de zenuw in de hersenstam, wat het parasympathische zenuwstelsel bevordert.
3. Yoga en Meditatie: Yoga helpt je om de spanning in je lichaam los te laten en verbetert de ademhaling. Meditatie helpt je om in een staat van ontspanning te komen, wat ook de nervus vagus ondersteunt.
4. Koude Therapie: Het nemen van koude douches of het aanbrengen van een koud kompres op je gezicht of nek kan de nervus vagus stimuleren. Dit activeert het herstelmechanisme in het lichaam.
5. Massage: Massages, vooral rond de nek, schouders en rug, kunnen helpen om spanning te verlichten en de zenuw te stimuleren.

Conclusie

De nervus vagus speelt een fundamentele rol in het reguleren van het autonome zenuwstelsel en het bevorderen van lichamelijke en emotionele gezondheid. Wanneer deze zenuw goed functioneert, kan het lichaam zich snel herstellen van stress en zorgt het voor een gezonde balans tussen lichaam en geest. Het stimuleren van de nervus vagus door ademhalingsoefeningen, zingen, yoga, koude therapie en massage kan helpen om de zenuw te ondersteunen en je algehele welzijn te verbeteren.

Heb je het gevoel dat de nervus vagus uit balans is? Overweeg dan om deze technieken toe te passen om je gezondheid te verbeteren en je lichaam te kalmeren. Het herstellen van de werking van deze zenuw kan een belangrijke stap zijn in het verminderen van stress, pijn en andere gezondheidsklachten.

Praktijk FreeYourMind behandelt met succes cliënten die in het reguliere circuit niet of nauwelijks verbetering merken. ✔︎ Herstellen van SOLK / ALK, en stressgerelateerde klachten. Alternatieve behandelingen voor het blijvend oplossen van o.a. chronische (pijn)klachten, burn-out, angst en depressie.

⎮NASS-therapy⎮ Traumabehandeling met BRTT ⎮ Ademwerk / Breathwork TRB ⎮ Oldpain2go⎮